Su İşleri Yöneticiliği

Su Üretim
Proses Suyu (2.Kalite Su) olarak adlandırılan ve Bursa şehir atık suyunu taşıyan Nilüfer Deresinden aldığı suyu, Bursa OSB Su Üretim Tesisi' nde arıtılması yolu ile elde edilen, Organize Sanayi Bölgesindeki firmalara proseste kullanılmak üzere dağıtımı yapılan sudur. Proses Suyu, içilemez ve beşeri işlerde kullanılamaz. Ancak fiyat avantajı sebebiyle; üretim, yıkama, sulama v.s. gibi işlerde kullanılabilinir. Nilüfer Deresi' nden alınan atıksu kalitesi mevsimsel olarak çok farklı kirlilik boyutlarında gelmekte olup; değişken bir karakter arzetmektedir. Nilüfer Deresi' nden alınan su, öncelikle fiziksel arıtma işlemlerine tabi tutularak, atıksudaki katı partiküllerin giderimi yapılmaktadır. Atıksu içerisindeki organik kirliliğin giderilmesi için havalandırma havuzları ve çöktürme havuzlarından oluşan biyolojik arıtma kademesine geçen su daha sonra koagülasyon, flokülasyon ve çöktürme işlemlerinin uygulandığı kimyasal arıtma sistemine geçmektedir. Kimyasal arıtma sisteminde dozlanan özel koagülantlar ve flokülant malzeme ile atıksu içerisindeki inorganik kirleticiler çöktürülür iken aynı zamanda renk giderimi de yapılmaktadır.
Fiziksel, kimyasal ve biyolojik olarak arıtılan su hızlı kum filtrelerinden geçirilerek içerisindeki olası küçük partiküllerde tutulmaktadır. Hızlı kum filtrelerinden çıkan su, koagülasyon işlemine tabi tutulduktan sonra, otomatik temizlemeli 200µ (mikron) geçirimli mekanik filtrelerden geçirilerek askıda katı maddelerin tutulması sağlanarak Ultrafiltrasyon Ünitesi' ne verilmektedir.
Katı partikülleri ve bazı organik maddeleri gidermek için kullanılan Ultrafiltrasyon Sistemi' nde yer alan "hollow fiber" (içi boşluklu lifli) adı verilen membranlar ile 0,15µ (mikron)' dan büyük tüm partiküller tutulmakta olup, mikrobiyal giderim de yapılmaktadır. UF sisteminden çıkan permeat (filtrelenmiş su) önce kartuş filtrelerden geçirilmektedir. Ultrafiltrasyon Ünitesi' nden çıkan suyun, Ters Ozmoz Membranlarına verilmeden önce, kartuş filtrelerde ön filtrasyonu sağlanarak, yüksek basınç pompaları ve Ters Ozmoz membranları askıda katı maddelerden korunmaktadır. Ters Ozmoz Ünitesi öncesinde dozlanan, spesifik kimyasallar ile hem Ters Ozmoz öncesinde suda bulunan fazla klor elimine edilir, hem de ağır metallerin membran yüzeyine yapışıp, membranı tıkaması önlenmiş olunur. Ters Osmoz (RO) Ünitelerin' nde tüm çözünmüş tuzlar, inorganik molekülleri, ayrıca molekül ağırlığı yaklaşık 100 daltonun üzerindeki organik molekülleri arıtılmaktadır.
Not: 400-500 Co-Pt olan Nilüfer Deresi suyu rengi Ters Ozmoz Ünitesi' nde arıtıldıktan sonra 
0 - 5 Co-Pt' a kadar düşürülmektedir.
Bursa OSB Su Üretim Tesisi' nde üretilen su, Emek Beldesi' ndeki ana su depolarına pompalarla terfi edilir. Ana su depoları ile Organize Sanayi Bölgesindeki kot farkı sebebiyle Bölgemizdeki firmalara 5 bar basınçla proses suyu dağıtımı yapılmaktadır.
Nilüfer deresinden aldığı günlük 50.000 ton atıksuyu arıtarak Organize Sanayi Bölgesindeki firmalara proses suyu üretimi sağlayan tesis; geri dönüşüm sağlayan ve kurulu kapasitesi ile Türkiye' deki en büyük, Dünyada ise sayılı büyüklükteki tesisler arasında yer almaktadır. Doğal suların azaldığı böyle bir dönemde atıksu deresi haline dönüşmüş Nilüfer Deresi, Bursa OSB Proses Suyu Üretim Tesisi ile tekrar ekonomimize geri kazandırılmaktadır.
Doğal su kaynaklarının korunması ve atık suyun geri kazanımı konusunda örnek olan Bursa OSB Su Üretim Tesisi, 2008 Yılında 10.416.000 m³ proses suyu üretmiştir. 10.416.000 m³ proses suyu üretimi; Nilüfer Deresi ile Marmara Denizine taşınan atık suyun yılda 10.416.000 m³ azaltılması ve bir o kadar da yer altı ve yüzeysel su kaynaklarının sondajlarla ve tankerlerle çekilerek kullanılmasının engellenmesi ve korunması anlamına gelmektedir.

Su Dağıtım
Bursa OSB Müdürlüğü Su İşleri Yöneticiliği, Organize Sanayi bölgesinde bulunan firmalara birinci ve ikinci kalite suyu ulaştırma görevini üstlenmiştir.
Birinci Kalite olarak adlandırılan su, Bursa şehrine de su sağlayan Doğancı Barajı'ndan gelerek Dobruca Arıtma Tesisinde arıtılmakta ve ayrı bir hat olarak C4 Zonundan direkt olarak BOSB'ye gelen şehir şebeke suyudur. Birinci Kalite su şebekemizde işletme basıncımız 5 bar'dır.
İkinci Kalite olarak adlandırılan su ise Bursa şehir atık suyunu taşıyan Nilüfer Deresi kenarında bulunan ve dereden alındıktan sonra su arıtım ve üretim tesisinden geçirilerek, proseste kullanılmak üzere ana su depolarına pompalarla terfi edilip, oradan kot farkı sebebiyle BOSB'ye 5 bar basınçla verilmektedir. İkinci kalite su içilemez ve beşeri işlerde kullanılmaz. Ancak fiyat avantajı sebebiyle; üretim, yıkama, sulama vs gibi işlerde kullanılabilir.
Su Dağıtım Sistemi ise tamamen biribirinden ayrı halde üç ayrı şebekeden oluşmaktadır. Birinci kalite su şebekesi, İkinci kalite su şebekesi ve yeşil alanlar sulama şebekesi. Her fabrikanın veya parselin iki ayrı kalite için ayrılmış su branşmanı mevcuttur. Koşulsuz olarak, her işletme ihtiyacı olan miktardaki suyu, bu şebekelerden by-pass'lı sayaç sistemleri ile alabilmektedir. Birinci kalite su temizliği nedeniyle beşeri işlerde ve özel üretim alanlarında kullanılmakta, İkinci Kalite su yine ayrı bir şebekeden verilmekle, ağırlıklı olarak tekstil, boyama, yıkama türü işler için kullanılmaktadır. 3. şebeke olarak yeşil alanlar için kullanılan hatlarda, İkinci kalite, bölge tarafından üretilen su kullanılmakta ve bedelsiz olarak banketler ve toplu yeşil alanlarda kullandırılarak, bakım ve sarfiyatı Organize Sanayi Bölgesi tarafından karşılanmaktadır. Şebekelerde Ø 25 mm ile Ø 700 mm arasında değişen çaplarda, pik, çelik ve polietilen borular bulunmaktadır.
BOSB'nin Birinci Kalite su rezervi bulunmamaktadır. Ancak İkinci Kalite su rezervi toplam 20,000 m3 olup, bugünkü şartlarda bir kesinti durumunda bölgemize 8 saat süre ile İkinci Kalite su temin edilebilmektedir.




BOSB'nin birinci ve ikinci Kalite su hatlarının metrajı ise aşağıdaki gibidir.
 

     BOSB 1. VE 2. KALİTE SU DAĞITIM HATLARI METRAJI
  1. Kalite (m) 2. Kalite (m) Toplam (m)
PE 100 Hatlar 59.349 59.749 119.098
Çelik Hatlar 6.642 11.142 17.784
PİK Hatlar - 1.600 1.600
Toplam 65.991 72.491 138.482